|
|
| JFZ4023 | Sismik Veri İşlem | 2+0+0 | AKTS:4 | | Yıl / Yarıyıl | Güz Dönemi | | Ders Duzeyi | Lisans | | Yazılım Şekli | Seçmeli | | Bölümü | JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ | | Ön Koşul | Yok | | Eğitim Sistemi | Yüz yüze | | Dersin Süresi | 14 hafta - haftada 2 saat teorik | | Öğretim Üyesi | Prof. Dr. Hakan KARSLI | | Diğer Öğretim Üyesi | | | Öğretim Dili | Türkçe | | Staj | Yok | | | | Dersin Amacı: | | Kara ve deniz sismik yansıma verilerinin işlenme ve yoruma hazır hale getirilme sürecinin uygulamalı olarak öğrencilere öğretilmesi. |
| Öğrenim Kazanımları | BPKK | ÖY | | Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler : | | | | ÖK - 1 : | kara ve deniz sismiği veri karakterlerini ve içeriğini öğrenmiş olacak | 2,4 | 4 | | ÖK - 2 : | sismik verilerin işlenmesinde iş akışlarını öğrenecek | 2,4 | 1,5 | | ÖK - 3 : | sismik veriyi bir yazılım kullarak işlemeyi öğrenecek | 2,4 | 4,5 | | BPKK :Bölüm program kazanımlarına katkı, ÖY : Ölçme ve değerlendirme yöntemi (1: Yazılı Sınav, 2: Sözlü Sınav, 3: Ev Ödevi, 4: Laboratuvar Çalışması/Sınavı, 5: Seminer / Sunum, 6: Dönem Ödevi / Proje),ÖK : Öğrenim Kazanımı | | |
| Temel Sinyal İşleme İlkeleri: frekans, periyot dalga boyu, dalga sayısı, hız parametreleri, zaman ve uzaklık örnekleme kuralları, spektral içerik, sorunlar ve çözümler. Sismik Veri Grupları, Kayıt Formatları, Veri Okuma: Kara ve deniz sismiği verileri, SEGD, SEG2 ve SEGY format yapıları, Yeniden düzenleme ve veriyi görüntüleme. Sismik Verilerin Kalite Kontrolleri: İz ayıklama, genlik kayıplarının giderilmesi, spektral içerik kontrolü. Yığma İzlerinin Oluşturulması: verinin sort edilmesi, CMP (ve/veya CDP) izlerinin seçilmesi, NKZ düzeltilmesi ve izlerin yığılması. Sismik Gürültüler ve Süzgeçler: sinyal ve gürültü kavramları, uyumlu ve uyumsuz gürültüler ve karakteristikleri, süzgeç türleri ve özellikleri. Sismik Dekonvolüsyon: Dekonvolüsyonun matematiksel anlamı, Wiener dekonvolüsyon türleri (iğnecik, ön-kestirim ve dalgacık şekilleme dekonvolüsyonları). Hız Analizleri: sabit hız panelleri, sabit hız yığması ve hız spektrumları. Statik düzeltmeler: Kot ve düşük hız tabakası düzeltmesi, kuyu üstü atışlar, kırılma statikleri. Veri Zenginleştirme Teknikleri: spektral ekstrapolasyon, iteratif dekonvolüsyon. Sismik Göç: sismik göç işleminin temelleri ve kuralları, göç türleri, yığma sonrası Stolt f-k göçü. Modelleme, Görüntüleme Teknikleri: yansıma katsayılarının önemi, sismik dalgacık ve türleri, konvolüsyonal modelleme, yığma öncesi ve sonrası modelleme, wiggle, wiggle+area, colored+area görüntüleme. PROMAX yazılımı ve Matlab Tabanlı geliştirilen kodlar kullanılarak her bir veri işlem aşamasının uygulamaları. |
| |
| Haftalık Detaylı Ders İçeriği | | Hafta | Detaylı İçerik | Önerilen Kaynak | | Hafta 1 | Temel sinyal işleme parametreleri | | | Hafta 2 | Sismik veri grupları, kayıt formatları, veri okuma | | | Hafta 3 | Sismik verilerin kalite kontrolleri | | | Hafta 4 | Seismic data quality controls | | | Hafta 5 | Sismik gürültüler ve süzgeçler | | | Hafta 6 | Yığma izlerinin oluşturulması | | | Hafta 7 | Hız analizleri | | | Hafta 8 | Statik düzeltmeler | | | Hafta 9 | Ödev kontrol | | | Hafta 10 | Veri zenginleştirme | | | Hafta 11 | Sismik göç | | | Hafta 12 | Modelleme ve görüntüleme | | | Hafta 13 | Uygulama-1 | | | Hafta 14 | Uygulama-2 | | | Hafta 15 | Uygulama-3 | | | Hafta 16 | Yarıyıl sonu sınavı | | | |
| 1 | Dondurur, D., 2009; Deniz Sismiğinde Veri İşlem, TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Yayınları, No.11, Ankara | | | 2 | Yılmaz, Ö., 2001; Seismic data Analysis: Processing, Inversion, and Interpretation of Seismic data. SEG Tulsa, 2027 pp. | | | |
| Ölçme Yöntemi | | Yöntem | Hafta | Tarih | Süre (Saat) | Katkı (%) | | Sunum | 9 | | 2 | 50 | | Dönem sonu sınavı | 16 | | 1 | 50 | | |
| Öğrenci Çalışma Yükü | | İşlem adı | Haftalık süre (saat) | Hafta sayısı | Dönem toplamı | | Yüz yüze eğitim | 2 | 13 | 26 | | Sınıf dışı çalışma | 2 | 5 | 10 | | Laboratuar çalışması | 2 | 3 | 6 | | Arasınav için hazırlık | 2 | 1 | 2 | | Uygulama | 2 | 7 | 14 | | Dönem sonu sınavı için hazırlık | 2 | 1 | 2 | | Dönem sonu sınavı | 2 | 1 | 2 | | Toplam Çalışma Yükü | | | 62 |
|