|
|
| HRT3047 | Dengeleme Hesabı - I | 2+1+0 | AKTS:5 | | Yıl / Yarıyıl | Güz Dönemi | | Ders Duzeyi | Lisans | | Yazılım Şekli | Zorunlu | | Bölümü | HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ | | Ön Koşul | Yok | | Eğitim Sistemi | Yüz yüze | | Dersin Süresi | 14 hafta - haftada 2 saat teorik ve 1 saat uygulama | | Öğretim Üyesi | Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA | | Diğer Öğretim Üyesi | Prof. Dr. Mualla YALÇINKAYA | | Öğretim Dili | Türkçe | | Staj | Yok | | | | Dersin Amacı: | | Gereğinden fazla sayıda yapılmış jeodezik ölçülerden, En Küçük Kareler Yöntemi ile bilinmeyenlerin gerçek değerlerine en yakın olan kesin değerlerini (olasılığı en yüksek olan değerlerini, dengeli değerlerini) , kesin değerlerin ya da bunların fonksiyonlarının duyarlıklarını hesaplamaktır. |
| Öğrenim Kazanımları | PÖKK | ÖY | | Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler : | | | | ÖK - 1 : | her ölçünün hata ile yüklü olduğunu anlayabilecek ve dengeleme hesabının gerekliliğini kavrayabilecek. | 1.2 | 1, | | ÖK - 2 : | ölçülerin ve fonksiyonlarının duyarlıklarını hesaplayabilecek ve gerçek değere ne kadar ulaşabildiğini değerlendirebilecek. | 1.3 | 4, | | ÖK - 3 : | ölçü türlerine göre varyans-kovaryans matrisini hesaplayarak stokastik modeli oluşturabilecek. | 4.2 | 1, | | ÖK - 4 : | Hata Yayılma Kuramını öğrenecek ve ölçü fonksiyonlarına uygulayarak duyarlıkları hesaplayabilecek. | 1.2 | 1, | | ÖK - 5 : | ölçü türlerine dengeleme hesabının fonksiyonel ve stokastik modellerini nasıl oluşturulduğunu öğrenebilecek. | 1.2 | 1, | | ÖK - 6 : | dolaysız ölçüler dengelemesi ile kesin değeri, kesin değerin ve fonksiyonlarının ortalama hatasını En Küçük Kareler Yöntemi ile hesaplayabilecek ve yorumlayabilecektir. | 1.2 | 1, | | ÖK - 7 : | dolaysız ölçüler dengelemesi ile kesin değeri, kesin değerin ve fonksiyonlarının ortalama hatasını En Küçük Kareler Yöntemi ile hesaplayabilecek ve yorumlayabilecektir. | 4.2 | 4, | | PÖKK :Program öğrenim kazanımlarına katkı, ÖY : Ölçme ve değerlendirme yöntemi (1: Yazılı Sınav, 2: Sözlü Sınav, 3: Ev Ödevi, 4: Laboratuvar Çalışması/Sınavı, 5: Seminer / Sunum, 6: Dönem Ödevi / Proje),ÖK : Öğrenim Kazanımı | | |
| Hata ve düzeltme kavramları. Duyarlık ölçütleri. Korelasyon. Hata yayılma kuramı. Ağırlık ve ters ağırlık. Birim ölçünün ortalama hatası ve ortalama hata hesapları. Dengeleme hesabının konusu, ana ilkeleri ve türleri. En Küçük Kareler Yöntemi. Dolaysız (direkt) ölçüler dengelemesi. Bir kaç kez belirlenen bilinmeyenler vektörlerinin dengelenmesi. Dolaylı (Endirekt) ölçüler dengelemesi. Ağırlıkları eşit ve Ağırlıkları farklı dolaylı ölçüler dengelemesi. Duyarlıkları ve korelasyonları farklı dolaylı ölçüler dengelemesi. |
| |
| Haftalık Detaylı Ders Planı | | Hafta | Detaylı İçerik | Önerilen Kaynak | | Hafta 1 | Dengeleme hesabının genel tanımı. Hata ve Düzeltme kavramları. Duyarlık ölçütleri | | | Hafta 2 | Korelasyonun tanımı. Fiziksel ve Cebrik korelasyon. Hata Yayılma Kuramı. Sayısal uygulama. | | | Hafta 3 | Ağırlığın tanımı. Ters Ağırlığın tanımı ve ters ağırlıkların yayılma kuralı. Sayısal uygulama. | | | Hafta 4 | Birim ölçünün ortalama hatası. Duyarlıkları ve korelasyonları eşit ölçülerin ortalama hatası. Sayısal ygulama. | | | Hafta 5 | Aritmetik ortalamanın ortalama hatası. Çift ölçüler yardımıyla ortalama hata hesabı. Sayısal uygulama. | | | Hafta 6 | Dengeleme hesabının konusu, ana ilkeleri ve tipleri. En Küçük Kareler Metodu. Dolaysız (Direkt) Ölçüler Dengelemesi. | | | Hafta 7 | Ağırlıkları eşit ve eşit olmayan dolaysız ölçüler dengelemesi. Sayısal uygulama. | | | Hafta 8 | Duyarlıkları ve Korelasyonları farklı dolaysız ölçüler dengelemesi. Sayısal uygulama. | | | Hafta 9 | Arasınav | | | Hafta 10 | Birkaç kez belirlenen vektörlerin dengelenmesi. Sayısal uygulama. | | | Hafta 11 | Model hipotezinin testi ve uyuşumsuz ölçüler testi. | | | Hafta 12 | Jeodezik datum, serbest ağ dengelemesi, Kısa Sınav. | | | Hafta 13 | Jeodezik ağlarda duyarlık ve güven ölçütleri. | | | Hafta 14 | Sayısal Uygulama. | | | Hafta 15 | Çeşitli uygulamalar | | | Hafta 16 | Dönem Sonu Sınavı | | | |
| 1 | Ergün Öztürk, Muzaffer ŞERBETÇİ, Dengeleme Hesabı Cilt II, KTÜ Basımevi, Trabzon, 1995 | | | 2 | Ergün Öztürk, Muzaffer ŞERBETÇİ, Dengeleme Hesabı II KTÜ Basımevi, Trabzon, 1995 | | | |
| 1 | Hüseyin DEMİREL, Dengeleme Hesabı, YTÜ Basımevi, İstanbul, 2005
| | | 2 | Wolf, P. R., Ghilani, C. D., 1997, Ghilani: Adjustment Computation : Statistics and Least Squares in Surveying and GIS, John Wiley and Sons, Inc., ISBN 0-471-16833-5. | | | |
| Ölçme Yöntemi | | Yöntem | Hafta | Tarih | Süre (Saat) | Katkı (%) | | Arasınav | 9 | | 1,5 | 30 | | Laboratuar sınavı | 12 | | 0,5 | 20 | | Dönem sonu sınavı | 16 | | 1,5 | 50 | | |
| Öğrenci Çalışma Yükü | | İşlem adı | Haftalık süre (saat) | Hafta sayısı | Dönem toplamı | | Yüz yüze eğitim | 2 | 14 | 28 | | Sınıf dışı çalışma | 3 | 9 | 27 | | Arasınav için hazırlık | 10 | 1 | 10 | | Arasınav | 2 | 1 | 2 | | Uygulama | 1 | 14 | 14 | | Kısa sınav | 1 | 1 | 1 | | Dönem sonu sınavı için hazırlık | 10 | 1 | 10 | | Dönem sonu sınavı | 2 | 1 | 2 | | Toplam Çalışma Yükü | | | 94 |
|