|
|
| MDML7194 | Çözelti Madenciliği | 3+0+0 | AKTS:7.5 | | Yıl / Yarıyıl | Güz Dönemi | | Ders Duzeyi | Doktora | | Yazılım Şekli | Seçmeli | | Bölümü | MADEN MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI | | Ön Koşul | Yok | | Eğitim Sistemi | Yüz yüze | | Dersin Süresi | 14 hafta - haftada 3 saat teorik | | Öğretim Üyesi | -- | | Diğer Öğretim Üyesi | Yok | | Öğretim Dili | Türkçe | | Staj | Yok | | | | Dersin Amacı: | | Cevher ve diğer kaynaklardan metal ve endüstriyel bileşiklerin eldesinde uygulanan yerinde ve yığın liçi süreçlerinin kimyasal ve mühendislik esaslarını kavramak; ve proses değerlendirme ve geliştirme yetisi kazandırmak. |
| Öğrenim Kazanımları | PÖKK | ÖY | | Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler : | | | | ÖK - 1 : | yerinde ve yığın liçi süreçlerinin kimyasal ve mühendislik esasları hakkında bilgi birikimine sahip olacak.
| 1,4,10 | 1 | | ÖK - 2 : | yerinde liç ve yığın liçi süreçlerinin seçimi ve geliştirilmesi açısından önemli olan teknik, ekonomik ve çevresel faktörleri kavrayacak.
| 4,7 | 1 | | ÖK - 3 : | temel cevher hazırlama/zenginleştirme, kimya ve termodinamik bilgilerini kullanabilecek
| 1,2 | 1,3 | | ÖK - 4 : | hidrometalurjik süreçlerle ilgili olarak temel kimyasal ve mühendislik hesaplamalarını yapabilecek | 1,2,4 | 1,3 | | ÖK - 5 : | metaller ve endüstriyel bileşikler için kavramsal olarak proses ve akım şeması geliştirme yetisi kazanır. | 1,4 | 1,3 | | ÖK - 6 : | endüstriyel prosesleri değerlendirme ve analiz etme becerisine sahip olacak
| 1,2,7 | 1,3 | | PÖKK :Program öğrenim kazanımlarına katkı, ÖY : Ölçme ve değerlendirme yöntemi (1: Yazılı Sınav, 2: Sözlü Sınav, 3: Ev Ödevi, 4: Laboratuvar Çalışması/Sınavı, 5: Seminer / Sunum, 6: Dönem Ödevi / Proje),ÖK : Öğrenim Kazanımı | | |
| Çözelti madenciliğine giriş. Çözelti madenciliğinin metal ve endüstriyel bileşiklerin üretimindeki yeri ve önemi. Liç esasları. Yerinde liç ve yığın liçi uygulamaları ve dizaynı. Cevher aglomerasyonu. Çözelti madenciliğinde uygulanan liç, çözelti saflaştırma ve metal kazanım yöntemlerinin kimyası. Sülfürlü cevherlerin yerinde ve yığın liçi: Bakterilerin rolü ve önemi, biyoyığın liçi. Endüstriyel uygulamalar: Altın, bakır, uranium, sulfur ve tuz kazanımı. Liç sonrası atık yığınlarının ve çözeltilerin rehabilitasyonu. |
| |
| Haftalık Detaylı Ders Planı | | Hafta | Detaylı İçerik | Önerilen Kaynak | | Hafta 1 | Dersin hakkında genel bilgiler; amacı, konusu, içeriği, kaynaklar ve değerlendirilmesi. Ders içeriğinin genel olarak değerlendirilmesi.
| | | Hafta 2 | Çözelti madenciliğine giriş. Cevherlerden metal veya endüstriyel bileşiklerinin üretiminde çözelti madenciliği. Liç temelleri. Çözelti madenciliği yöntemleri.
| | | Hafta 3 | Yığın liçi ve uygulanışı. Cevherin yığın liçine hazırlanması. Yığınların oluşturulması. Yığınlara liç reaktifinin verilmesi. Çözelti havuzları. | | | Hafta 4 | Yığın liçi işlemlerinde karşılaşılan sorunlar. Aglomerasyon yöntemi.
| | | Hafta 5 | Yığın liçi işlemlerinde çevresel etkenler. Çevresel kaygılar. Yer seçimi. Yığın tabanının tasarımı. Yığın duraylılığı. | | | Hafta 6 | Altın cevherlerinin yığın liçi. Altın cevherleri. Siyanür liçinin kimyasal esasları. Tane boyunun etkisi. Altının yığın liçi için matematiksel modeller. Liç veriminin kestirimi. | | | Hafta 7 | Altın yüklü liç çözeltilerin saflaştırılması ve altın kazanımı. Aktif karbon adsorpsiyonu ve elektrokazanım. Merrill-Crowe yöntemi. Siyanürlü atıkların yönetimi. | | | Hafta 8 | Arasınav | | | Hafta 9 | Oksitli ve sülfürlü bakır cevherlerinin yığın liçi. Oksitli bakır mineralleri ve çözünme davranışları. Oksitli cevherlerin liçi için kinetik modeller ve metal ekstraksiyonunun kestirimi. | | | Hafta 10 | Bakır yığın liçi uygulamaları. Alçak yığın liçi. Asit kür liçi. Sülfürlü bakır cevherlerinin yığın liçi. Ferrik kür liçi. | | | Hafta 11 | Sülfürlü bakır mineralleri içeren cevher pasalarının liçi. Sülfürlü bakır minerallerinin ferrik liçindeki davranışı. Biyoyığın liçi.
| | | Hafta 12 | Yüklü liç çözeltilerinden bakır kazanımı. Solvent ekstraksiyon ve elektrokazanım. Sementasyon. | | | Hafta 13 | Yerinde liç. Genel karakteristikleri. Uygulamaları. Uranyum cevherlerinin yerinde liçi. Yüklü çözeltilerden uranyum kazanımı. | | | Hafta 14 | Yerinde liç yöntemi ile endüstriyel bileşiklerin üretimi. Tuzlar: sodyum klorür, potaş, soda külü, bor, sodyum sülfat ve lityum. Sülfür. | | | Hafta 15 | Genel değerlendirme ve telafi.
| | | Hafta 16 | Dönem sonu sınavı | | | |
| 1 | Bartlett R.W. 1998. Solution Mining: Leaching Fluid Recovery of Materials. 2nd Edition, Gordon and Breach Sci. Pub. | | | |
| 1 | Habashi F. 1999. Textbook of Hydrometallurgy. 2nd Edition, Quebec City, Canada, ISBN 2-980-3247-7-9. | | | 2 | Adams M.D. 2006. Advances in Gold Ore Processing (Developments in Mineral Processing, Volume 15), Elsevier Science, ISBN 0-444-51730-8. | | | |
| Ölçme Yöntemi | | Yöntem | Hafta | Tarih | Süre (Saat) | Katkı (%) | | Arasınav | 8 | | 3 | 30 | | Ödev | 14 | | 8 | 20 | | Dönem sonu sınavı | 16 | | 3 | 50 | | |
| Öğrenci Çalışma Yükü | | İşlem adı | Haftalık süre (saat) | Hafta sayısı | Dönem toplamı | | Uygulama | 2 | 3 | 6 | | Ödev | 6 | 4 | 24 | | Toplam Çalışma Yükü | | | 30 |
|