|
TDE1005 | Türk Dil Bilgisi - I | 4+0+0 | AKTS:6 | Yıl / Yarıyıl | Güz Dönemi | Ders Duzeyi | Lisans | Yazılım Şekli | Zorunlu | Bölümü | TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI BÖLÜMÜ | Ön Koşul | Yok | Eğitim Sistemi | Yüz yüze | Dersin Süresi | 14 hafta - haftada 4 saat teorik | Öğretim Üyesi | Prof. Dr. Asiye Mevhibe COŞAR | Diğer Öğretim Üyesi | Okt. Muzaffer UZUN | Öğretim Dili | Türkçe | Staj | Yok | | Dersin Amacı: | Dile ilişkin kavramları ve dilin işleyişini kavratmak; Türkçenin ses özelliklerini, kök ve ekleri arasındaki ilişkileri tanıtmak ve kelime türetme imkânları üzerinde düşündürmek; milli kültürün ve dilin evrensel kültür içinde korunarak geliştirilmesine ve zenginleştirilmesine katkıda bulunulmasını sağlamak. |
Öğrenim Kazanımları | PÖKK | ÖY | Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler : | | | ÖK - 1 : | dil kavramını, bir bilim alanı olarak dil bilgisini ve Türkiye Türkçesinin sınırlarını tanır ve tanıtabilir.
| 1,2,3,4,5,6,7,8,9 | 1,3,5 | ÖK - 2 : | Türkçenin ses ve şekil yapısını tanır ve kelime türetme imkânlarıyla değerlendirmeler yapabilir. | 1,2,3,4,5,6,7,8,9 | 1,3,5 | ÖK - 3 : | dilin işleyişi ve Türkçenin mantık sistemini tanır ve bilgilerini aktarabilir. | 1,2,3,4,5,6,7,8,9 | 1,3,5 | ÖK - 4 : | kelimelerin ses ve yapı düzeni bakımından gramatikal incelemesini yapabilir. | 1,2,3,4,5,6,7,8,9 | 1,3 | ÖK - 5 : | Türkçenin tarihî dönemlerde geçirdiği ses ve yapı değişikliklerini bilir ve yazılı metinlerde takip edebilir. | 1,2,3,4,5,6,7,8,9 | 1,3 | PÖKK :Program öğrenim kazanımlarına katkı, ÖY : Ölçme ve değerlendirme yöntemi (1: Yazılı Sınav, 2: Sözlü Sınav, 3: Ev Ödevi, 4: Laboratuvar Çalışması/Sınavı, 5: Seminer / Sunum, 6: Dönem Ödevi / Proje),ÖK : Öğrenim Kazanımı | |
Dilin tanımı, işlevleri, birimleri; dillerin ortaya çıkış teorilerinin kaynakları, dil bilgisinin konusu ve çalışma yöntemleri, dünyadaki diller, dil aileleri ve Türkiye Türkçesinin konumu, Türkçenin tarihi seyri içinde Türkiye Türkçesinin yeri, Türkiye Türkçesinin ses ve şekil özellikleri, ses birleşmeleri, kelime yapma yolları, kök ve ek kavramları, yapım ve çekim ekleri |
|
Haftalık Detaylı Ders Planı | Hafta | Detaylı İçerik | Önerilen Kaynak | Hafta 1 | Dil, tanımı, özellikleri, türleri; Dilin sosyal ve kültürel bir olgu olarak durumu ve işlevi; Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yeri, dil akrabalığı, dil ailesi kavramları, Türkiye Türkçesinin tarihi ve coğrafi sınırları
| | Hafta 2 | Dil bilgisi ve dil bilimi çalışma alanları, ses bilgisi; dünya dillerinde ve Türkçede sesler, özellikleri; Türkçenin ses kuralları.
| | Hafta 3 | Sesler ünlüler ve ünsüzler, özellikleri.
| | Hafta 4 | Ses birleşmeleri; hece ve hece çeşitleri; hece doruğu kavramı, ses olayları, sebepleri, ses türemesi.
| | Hafta 5 | Ses düşmesi, hece düşmesi, kaynaşma, ünlü çatışması, göçüşme, benzeşme
| | Hafta 6 | Dil benzeşmesi, dudak benzeşmesi; ünlü-ünsüz benzeşmesi, tonlulaşma-dudaksılaşma-sızıcılaşma, benzeşmezlik
| | Hafta 7 | Şekil bilgisi, Türkçede kelime yapısı, özellikleri, kök ve ek kavramı, ikili kök, köklerin kullanılışı
| | Hafta 8 | Yapım ekleri; isimden isim yapan ekler, isimden fiil yapan ekler,örnekler | | Hafta 9 | Ara sınav
| | Hafta 10 | İsimden fiil yapan ekler, isimden isim yapan ekler, örnekler
| | Hafta 11 | İsim çekim ekleri; çokluk, iyelik, hâl ve soru ekleri; fiil çekim ekleri, şekil ve zaman ekleri, şahıs ekleri.
| | Hafta 12 | Sıfat fiil, zarf fiil, isim fiil ekleri ve özellikleri, ek fiil.
| | Hafta 13 | Anlam ve görevleri bakımından kelimeler; fiiller ve isimler, anlamları, görev ve yapı özellikleri; sıfatlar, anlamları, görev ve yapı özellikleri; örnekler
| | Hafta 14 | Zarflar, zamirler, edatlar; anlamları, görev ve yapı özellikleri; örnekler
| | Hafta 15 | Dönem sonu sınavı
| | |
1 | Ergin, Muharrem. 2000; Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul. | | 2 | Eker, Süer. 2005; Çağdaş Türk Dili, Grafiker Yayınları, Ankara. | | 3 | Özkan, Mustafa vd. 2006; Yüksek Öğretimde Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım, Filiz Kitabevi, İstanbul. | | |
1 | Korkmaz, Zeynep. 2004; Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK Yayınları, Ankara. | | 2 | Demircan, Ömer. 1996; Türkçenin Sesdizimi, Der Yayınları, İstanbul. | | 3 | Adalı, Oya. 2005; Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Papatya Yayıncılık, İstanbul. | | 4 | Aksan, Doğan. 2000;Türkiye Türkçesinin Dünü Bugünü Yarını, Bilgi Yayınevi, İstanbul. | | 5 | Aksan Doğan. 2000; Türkçenin Gücü, Bilgi Yayınevi, İstanbul. | | 6 | Ersoylu, Halil. 2005; Türkiye Türkçesinin Çağdaş Sorunları Üzerine İncelemeler, Ötüken Yayınları, İstanbul. | | |
Ölçme Yöntemi | Yöntem | Hafta | Tarih | Süre (Saat) | Katkı (%) | Arasınav | 9 | 19/11/2013 | 1 | 50 | Dönem sonu sınavı | 15 | 09/01/2014 | 2 | 50 | |
Öğrenci Çalışma Yükü | İşlem adı | Haftalık süre (saat) | Hafta sayısı | Dönem toplamı | Yüz yüze eğitim | 4 | 14 | 56 | Sınıf dışı çalışma | 4 | 14 | 56 | Arasınav için hazırlık | 4 | 1 | 4 | Arasınav | 1 | 1 | 1 | Dönem sonu sınavı için hazırlık | 6 | 1 | 6 | Dönem sonu sınavı | 2 | 1 | 2 | Toplam Çalışma Yükü | | | 125 |
|