Türkçe | English
EDEBİYAT FAKÜLTESİ / TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI BÖLÜMÜ
( I. ÖĞRETİM)
Ders Bilgi Paketi
http://www.ktu.edu.tr/tdedebiyat
Tel: +90 0462 0462 377 25 24
EF
EDEBİYAT FAKÜLTESİ / TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI BÖLÜMÜ / ( I. ÖĞRETİM)
Katalog Ana Sayfa
  Katalog Ana Sayfa  KTÜ Ana Sayfa   Katalog Ana Sayfa
 
 

TDE1005Türk Dil Bilgisi - I4+0+0AKTS:6
Yıl / YarıyılGüz Dönemi
Ders DuzeyiLisans
Yazılım ŞekliZorunlu
BölümüTÜRK DİLİ ve EDEBİYATI BÖLÜMÜ
Ön KoşulYok
Eğitim SistemiYüz yüze
Dersin Süresi14 hafta - haftada 4 saat teorik
Öğretim ÜyesiProf. Dr. Asiye Mevhibe COŞAR
Diğer Öğretim ÜyesiOkt. Muzaffer UZUN
Öğretim DiliTürkçe
StajYok
 
Dersin Amacı:
Dile ilişkin kavramları ve dilin işleyişini kavratmak; Türkçenin ses özelliklerini, kök ve ekleri arasındaki ilişkileri tanıtmak ve kelime türetme imkânları üzerinde düşündürmek; milli kültürün ve dilin evrensel kültür içinde korunarak geliştirilmesine ve zenginleştirilmesine katkıda bulunulmasını sağlamak.
 
Öğrenim KazanımlarıPÖKKÖY
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler :
ÖK - 1 : dil kavramını, bir bilim alanı olarak dil bilgisini ve Türkiye Türkçesinin sınırlarını tanır ve tanıtabilir. 1,2,3,4,5,6,7,8,91,3,5
ÖK - 2 : Türkçenin ses ve şekil yapısını tanır ve kelime türetme imkânlarıyla değerlendirmeler yapabilir.1,2,3,4,5,6,7,8,91,3,5
ÖK - 3 : dilin işleyişi ve Türkçenin mantık sistemini tanır ve bilgilerini aktarabilir.1,2,3,4,5,6,7,8,91,3,5
ÖK - 4 : kelimelerin ses ve yapı düzeni bakımından gramatikal incelemesini yapabilir.1,2,3,4,5,6,7,8,91,3
ÖK - 5 : Türkçenin tarihî dönemlerde geçirdiği ses ve yapı değişikliklerini bilir ve yazılı metinlerde takip edebilir.1,2,3,4,5,6,7,8,91,3
PÖKK :Program öğrenim kazanımlarına katkı, ÖY : Ölçme ve değerlendirme yöntemi (1: Yazılı Sınav, 2: Sözlü Sınav, 3: Ev Ödevi, 4: Laboratuvar Çalışması/Sınavı, 5: Seminer / Sunum, 6: Dönem Ödevi / Proje),ÖK : Öğrenim Kazanımı
 
Ders İçeriği
Dilin tanımı, işlevleri, birimleri; dillerin ortaya çıkış teorilerinin kaynakları, dil bilgisinin konusu ve çalışma yöntemleri, dünyadaki diller, dil aileleri ve Türkiye Türkçesinin konumu, Türkçenin tarihi seyri içinde Türkiye Türkçesinin yeri, Türkiye Türkçesinin ses ve şekil özellikleri, ses birleşmeleri, kelime yapma yolları, kök ve ek kavramları, yapım ve çekim ekleri
 
Haftalık Detaylı Ders Planı
 HaftaDetaylı İçerikÖnerilen Kaynak
 Hafta 1Dil, tanımı, özellikleri, türleri; Dilin sosyal ve kültürel bir olgu olarak durumu ve işlevi; Türk dilinin dünya dilleri arasındaki yeri, dil akrabalığı, dil ailesi kavramları, Türkiye Türkçesinin tarihi ve coğrafi sınırları
 Hafta 2Dil bilgisi ve dil bilimi çalışma alanları, ses bilgisi; dünya dillerinde ve Türkçede sesler, özellikleri; Türkçenin ses kuralları.
 Hafta 3Sesler ünlüler ve ünsüzler, özellikleri.
 Hafta 4Ses birleşmeleri; hece ve hece çeşitleri; hece doruğu kavramı, ses olayları, sebepleri, ses türemesi.
 Hafta 5Ses düşmesi, hece düşmesi, kaynaşma, ünlü çatışması, göçüşme, benzeşme
 Hafta 6Dil benzeşmesi, dudak benzeşmesi; ünlü-ünsüz benzeşmesi, tonlulaşma-dudaksılaşma-sızıcılaşma, benzeşmezlik
 Hafta 7Şekil bilgisi, Türkçede kelime yapısı, özellikleri, kök ve ek kavramı, ikili kök, köklerin kullanılışı
 Hafta 8Yapım ekleri; isimden isim yapan ekler, isimden fiil yapan ekler,örnekler
 Hafta 9Ara sınav
 Hafta 10İsimden fiil yapan ekler, isimden isim yapan ekler, örnekler
 Hafta 11İsim çekim ekleri; çokluk, iyelik, hâl ve soru ekleri; fiil çekim ekleri, şekil ve zaman ekleri, şahıs ekleri.
 Hafta 12Sıfat fiil, zarf fiil, isim fiil ekleri ve özellikleri, ek fiil.
 Hafta 13Anlam ve görevleri bakımından kelimeler; fiiller ve isimler, anlamları, görev ve yapı özellikleri; sıfatlar, anlamları, görev ve yapı özellikleri; örnekler
 Hafta 14Zarflar, zamirler, edatlar; anlamları, görev ve yapı özellikleri; örnekler
 Hafta 15Dönem sonu sınavı
 
Ders Kitabı / Malzemesi
1Ergin, Muharrem. 2000; Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul.
2Eker, Süer. 2005; Çağdaş Türk Dili, Grafiker Yayınları, Ankara.
3Özkan, Mustafa vd. 2006; Yüksek Öğretimde Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım, Filiz Kitabevi, İstanbul.
 
İlave Kaynak
1Korkmaz, Zeynep. 2004; Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK Yayınları, Ankara.
2Demircan, Ömer. 1996; Türkçenin Sesdizimi, Der Yayınları, İstanbul.
3Adalı, Oya. 2005; Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Papatya Yayıncılık, İstanbul.
4Aksan, Doğan. 2000;Türkiye Türkçesinin Dünü Bugünü Yarını, Bilgi Yayınevi, İstanbul.
5Aksan Doğan. 2000; Türkçenin Gücü, Bilgi Yayınevi, İstanbul.
6Ersoylu, Halil. 2005; Türkiye Türkçesinin Çağdaş Sorunları Üzerine İncelemeler, Ötüken Yayınları, İstanbul.
 
Ölçme Yöntemi
YöntemHaftaTarih

Süre (Saat)Katkı (%)
Arasınav 9 19/11/2013 1 50
Dönem sonu sınavı 15 09/01/2014 2 50
 
Öğrenci Çalışma Yükü
İşlem adıHaftalık süre (saat)

Hafta sayısı

Dönem toplamı
Yüz yüze eğitim 4 14 56
Sınıf dışı çalışma 4 14 56
Arasınav için hazırlık 4 1 4
Arasınav 1 1 1
Dönem sonu sınavı için hazırlık 6 1 6
Dönem sonu sınavı 2 1 2
Toplam Çalışma Yükü125